Monitoring programu
W 2013 r. przeprowadzona została
druga fala monitoringu Ogólnopolskiego Programu Edukacyjnego „Trzymaj Formę!”. Celem
przeprowadzonego badania była analiza codziennych zachowań młodzieży w zakresie
stylu życia oraz wpływ uczestnictwa w programie Trzymaj Formę! na zmianę
nawyków związanych z aktywnością fizyczną oraz żywieniem.
W badaniu wzięło udział 6535 dziewcząt i 5328 chłopców; łącznie 11 863 uczniów szkół ponadpodstawowych i uczelni wyższych. Dobór badanej próby został przeprowadzony w sposób zapewniający reprezentatywność uzyskanych wyników.
Rezultaty przeprowadzonego badania monitoringowego wskazują na znaczący wpływ uczestnictwa w Ogólnopolskim Programie Edukacyjnym „Trzymaj Formę!” w zakresie nawyków dotyczących żywienia i aktywności fizycznej, a uzyskane dane są istotne statystycznie.
Żywienie jest jednym z najważniejszych elementów mających wpływ na zdrowie człowieka. Dlatego też, w trakcie realizacji Ogólnopolskiego Programu Edukacyjnego „Trzymaj Formę!”, jego uczestnicy mają możliwość pogłębienia wiedzy o znaczeniu zbilansowanej diety oraz o roli poszczególnych składników odżywczych. Znaczenie ma również prawidłowa częstotliwość spożywania posiłków. Dzieci i młodzież w wieku szkolnym ze względu na zwiększone w tym okresie życia zapotrzebowanie na energię i składniki odżywcze powinny spożywać o stałych porach przynajmniej cztery posiłki w ciągu dnia (optymalny jest model pięciu posiłków dziennie), a przerwy pomiędzy posiłkami powinny wynosić 3-4 godziny. Najważniejszym posiłkiem w ciągu dnia jest śniadanie, które dostarcza organizmowi energii po wielogodzinnej przerwie nocnej.
Wyniki przeprowadzonych badań wskazują na korzystny wpływ Ogólnopolskiego Programu Edukacyjnego „Trzymaj Formę! w zakresie kształtowania prawidłowych nawyków żywieniowych jego uczestników. Wykazano pozytywny wpływ uczestnictwa w programie Trzymaj Formę! na regularne spożywanie śniadań przez ankietowanych. 72% uczestników Programu deklaruje bowiem codzienne spożywanie śniadań. Ponadto, badanie monitoringowe wykazało pozytywny wpływ programu na ilość spożywanych posiłków w ciągu dnia. Analiza danych wykazała, że zbyt małą liczbę posiłków (poniżej 3) spożywają w znacznym stopniu osoby nieuczestniczące w programie. Ponadto, uczestnicy programu częściej spożywają drugie śniadania i podwieczorki, w porównaniu do osób nieuczestniczących w programie.
Aktywność fizyczna, której rola w kształtowaniu i zachowaniu zdrowia jest nie do przecenienia, stanowi jeden z podstawowych celów programu Trzymaj Formę! Prowadzona w ramach Programu edukacja w tym zakresie obejmuje zachęcanie uczniów do poprawy kondycji i zwiększania codziennej aktywności fizycznej poprzez wykorzystywanie każdej możliwej okazji do ruchu. Skuteczność tego podejścia znalazła potwierdzenie w wynikach monitoringu, które wskazują, że uczestnicy programu „Trzymaj Formę!” wykazują zdecydowanie wyższy poziom aktywności fizycznej. Młodzież biorąca udział w programie istotnie częściej w sposób aktywny dociera do szkoły, pokonując tą drogę pieszo lub na rowerze.
Ponadto, uczniowie biorący udział w realizacji Ogólnopolskiego Programu Edukacyjnego „Trzymaj Formę!” uczestniczyli w większej liczbie godzin zajęć wychowania fizycznego tygodniowo w porównaniu do respondentów, którzy nie brali udziału w programie.
Wyniki przeprowadzonych badań wskazują ponadto na pozytywne zachowania młodzieży uczestniczącej w programie w zakresie podejmowania aktywności fizycznej w czasie wolnym od zajęć. Na zajęcia sedynteryjne polegające np. na pracy z komputerem lub oglądaniu telewizji, zdecydowanie więcej godzin przeznaczali respondenci, którzy nie uczestniczyli w programie Trzymaj Formę!. Ponadto, uczestnicy programu znacznie częściej korzystają z obiektów sportowych oraz z „Orlików”. Zależność ta była szczególnie widoczna w starszych grupach wiekowych.
Należy również podkreślić, że na podstawie przeprowadzonych badań monitoringowych stwierdzono, że program Trzymaj Formę! przyczynia się do bardziej prawidłowej samooceny masy ciała wśród jego uczestników. Fakt ten ma bardzo istotne znaczenie w kontekście nasilającego się problemu występowania tak niebezpiecznych dla zdrowia chorób jak anoreksja, czy bulimia.
Z badania wynika, że średni poziom wskaźnika masy ciała (BMI) wśród uczestników programu Trzymaj Formę! jest niższy, niż w przypadku respondentów nie biorących udziału w programie. Uczniów objętych działaniami programowymi w mniejszym stopniu dotyczył również problem nadwagi i otyłości. Jednocześnie, młodzież uczestnicząca w programie „Trzymaj Formę!” charakteryzowała się wyższym poziomem akceptacji masy ciała. Respondenci biorący udział w programie rzadziej również podejmowali próby odchudzania.
W badaniu wzięło udział 6535 dziewcząt i 5328 chłopców; łącznie 11 863 uczniów szkół ponadpodstawowych i uczelni wyższych. Dobór badanej próby został przeprowadzony w sposób zapewniający reprezentatywność uzyskanych wyników.
Rezultaty przeprowadzonego badania monitoringowego wskazują na znaczący wpływ uczestnictwa w Ogólnopolskim Programie Edukacyjnym „Trzymaj Formę!” w zakresie nawyków dotyczących żywienia i aktywności fizycznej, a uzyskane dane są istotne statystycznie.
Żywienie jest jednym z najważniejszych elementów mających wpływ na zdrowie człowieka. Dlatego też, w trakcie realizacji Ogólnopolskiego Programu Edukacyjnego „Trzymaj Formę!”, jego uczestnicy mają możliwość pogłębienia wiedzy o znaczeniu zbilansowanej diety oraz o roli poszczególnych składników odżywczych. Znaczenie ma również prawidłowa częstotliwość spożywania posiłków. Dzieci i młodzież w wieku szkolnym ze względu na zwiększone w tym okresie życia zapotrzebowanie na energię i składniki odżywcze powinny spożywać o stałych porach przynajmniej cztery posiłki w ciągu dnia (optymalny jest model pięciu posiłków dziennie), a przerwy pomiędzy posiłkami powinny wynosić 3-4 godziny. Najważniejszym posiłkiem w ciągu dnia jest śniadanie, które dostarcza organizmowi energii po wielogodzinnej przerwie nocnej.
Wyniki przeprowadzonych badań wskazują na korzystny wpływ Ogólnopolskiego Programu Edukacyjnego „Trzymaj Formę! w zakresie kształtowania prawidłowych nawyków żywieniowych jego uczestników. Wykazano pozytywny wpływ uczestnictwa w programie Trzymaj Formę! na regularne spożywanie śniadań przez ankietowanych. 72% uczestników Programu deklaruje bowiem codzienne spożywanie śniadań. Ponadto, badanie monitoringowe wykazało pozytywny wpływ programu na ilość spożywanych posiłków w ciągu dnia. Analiza danych wykazała, że zbyt małą liczbę posiłków (poniżej 3) spożywają w znacznym stopniu osoby nieuczestniczące w programie. Ponadto, uczestnicy programu częściej spożywają drugie śniadania i podwieczorki, w porównaniu do osób nieuczestniczących w programie.
Aktywność fizyczna, której rola w kształtowaniu i zachowaniu zdrowia jest nie do przecenienia, stanowi jeden z podstawowych celów programu Trzymaj Formę! Prowadzona w ramach Programu edukacja w tym zakresie obejmuje zachęcanie uczniów do poprawy kondycji i zwiększania codziennej aktywności fizycznej poprzez wykorzystywanie każdej możliwej okazji do ruchu. Skuteczność tego podejścia znalazła potwierdzenie w wynikach monitoringu, które wskazują, że uczestnicy programu „Trzymaj Formę!” wykazują zdecydowanie wyższy poziom aktywności fizycznej. Młodzież biorąca udział w programie istotnie częściej w sposób aktywny dociera do szkoły, pokonując tą drogę pieszo lub na rowerze.
Ponadto, uczniowie biorący udział w realizacji Ogólnopolskiego Programu Edukacyjnego „Trzymaj Formę!” uczestniczyli w większej liczbie godzin zajęć wychowania fizycznego tygodniowo w porównaniu do respondentów, którzy nie brali udziału w programie.
Wyniki przeprowadzonych badań wskazują ponadto na pozytywne zachowania młodzieży uczestniczącej w programie w zakresie podejmowania aktywności fizycznej w czasie wolnym od zajęć. Na zajęcia sedynteryjne polegające np. na pracy z komputerem lub oglądaniu telewizji, zdecydowanie więcej godzin przeznaczali respondenci, którzy nie uczestniczyli w programie Trzymaj Formę!. Ponadto, uczestnicy programu znacznie częściej korzystają z obiektów sportowych oraz z „Orlików”. Zależność ta była szczególnie widoczna w starszych grupach wiekowych.
Należy również podkreślić, że na podstawie przeprowadzonych badań monitoringowych stwierdzono, że program Trzymaj Formę! przyczynia się do bardziej prawidłowej samooceny masy ciała wśród jego uczestników. Fakt ten ma bardzo istotne znaczenie w kontekście nasilającego się problemu występowania tak niebezpiecznych dla zdrowia chorób jak anoreksja, czy bulimia.
Z badania wynika, że średni poziom wskaźnika masy ciała (BMI) wśród uczestników programu Trzymaj Formę! jest niższy, niż w przypadku respondentów nie biorących udziału w programie. Uczniów objętych działaniami programowymi w mniejszym stopniu dotyczył również problem nadwagi i otyłości. Jednocześnie, młodzież uczestnicząca w programie „Trzymaj Formę!” charakteryzowała się wyższym poziomem akceptacji masy ciała. Respondenci biorący udział w programie rzadziej również podejmowali próby odchudzania.
